Vitamine D-tekort

Vitamine D-tekorten komen wereldwijd voor. Wetenschappers zijn echter nog steeds in discussie over wat precies als een tekort wordt beschouwd. De gehanteerde referentiewaarden variëren, maar over het algemeen wordt gesproken van een tekort bij een waarde lager dan 50 nmol/L. Sommige onderzoekers pleiten zelfs voor hogere streefwaarden, ergens tussen de 100-120 nmol/L.

Volgens het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde heeft ongeveer 60% van de bevolking een tekort aan vitamine D, gedefinieerd als een waarde onder de 50 nmol/L. Dit tekort wordt veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder onvoldoende blootstelling aan zonlicht, bepaalde medische aandoeningen, medicijngebruik, zwangerschap, een lage inname via voeding, een tekort aan magnesium en een donkere huidskleur.

Risicogroepen en oorzaken van vitamine D-tekort

Bepaalde groepen lopen een verhoogd risico op een tekort aan vitamine D. Dit zijn onder andere:

• Baby's en kinderen.
• Zwangere vrouwen.
• Ouderen.
• Mensen met een donkere huidskleur.
• Mensen die de meeste tijd binnenshuis doorbrengen.

Andere oorzaken van een vitamine D-tekort kunnen zijn:

• Te weinig blootstelling aan natuurlijk zonlicht.
• Een lage opname door bepaalde aandoeningen, zoals ontstekingsziekten van de darmen (bijv. coeliakie en de ziekte van Crohn)
• Medicijngebruik.
• Gebruik van zonnebrandmiddelen.
• Een tekort aan magnesium.

Bronnen van vitamine D

De zon is de grootste bron van deze essentiële voedingsstof, maar blootstelling aan zonlicht is in de wintermaanden sterk verminderd. Daarnaast kun je alleen van april tot en met september tussen 11.00 en 15.00 uur vitamine D aanmaken uit de zon. Je slaat aangemaakte vitamine D op als calcidol, maar je breekt het relatief ook snel af. Voeding draagt maar zeer beperkt bij aan de vitamine D status.

Vitamine D kent twee vormen, namelijk D2 en D3.

• D2 is plantaardig en komt voor in bepaalde paddenstoelen en schimmels.
• D3 is de dierlijke vorm en komt voor in voeding zoals vette vis, eieren en vlees. Dit is ook de vorm die je aanmaakt uit blootstelling aan zonlicht.

Effecten op gezondheid

Naast de bekende rol bij de botgezondheid en spierfunctie, zijn er ook recente wetenschappelijke studies die wijzen op gunstige effecten van vitamine D op de levensverwachting en kwaliteit van leven. Vitamine D heeft receptoren in meer dan 30 verschillende weefsels en organen, wat aangeeft dat het veel functies heeft in het lichaam, zoals:

• Het ondersteunen van het immuunsysteem
• Verbetering van de spierfunctie
• Bevordering van de gezondheid van hart en bloedvaten
• Ondersteuning van het zenuwstelsel.

Zorgen voor een optimale vitamine D-voorziening, het hele jaar door, is daarom een uitstekende investering in je gezondheid.

Specifieke voordelen van vitamine D:

• Bevordert sterke botten en tanden door verhoging van calciumopname
• Ondersteunt soepele spieren en een goede balans
• Bevordert een gezond en evenwichtig immuunsysteem
• Ondersteunt een gezonde stofwisseling van koolhydraten en vetten
• Heeft een gunstige invloed op hart en bloedvaten
• Ondersteunt de barrièrefunctie van de darmwand
• Is goed voor het zenuwstelsel, de hersenfunctie en de geestelijke veerkracht
• Is positief voor stemming en welbevinden
• Helpt bij het behoud van gezonde cellen en weefsels en gaat verouderingsprocessen tegen.

Wel of geen vitamine D supplement gebruiken?

Dat is geheel aan jou, en hier is een advies:

• Gebruik hoogwaardige kwalitatieve voedingssupplementen
• Vitamine D3 wordt beter opgenomen dan D2 en is daarom de beste vorm om te nemen.
• Gebruik D3 bij voorkeur in combinatie met magnesium (citraat) en K2.
• Heb je sarcoïdose of een verstoorde nierfunctie? Overleg altijd voor gebruik met je arts.
• Je kunt de dosering het beste afstemmen op je vitamine D status. Maar niet iedereen wil de waarde laten bepalen. Het advies is een basisdosering van 25 mcg per dag, een dosering tot 75 mcg per dag is veilig. Voor kinderen gelden aangepaste doseringen naar leeftijd.
• Neem vitamine D in de ochtend in, er zijn enkele studies die beweren dat inname in de avond de nachtrust kan verstoren.

Ieder lichaam en iedere situatie is anders. Er is niet één maat voor iedereen, het verdient maatwerk. Heb je een persoonlijke vraag hierover? Stuur gerust een mail voor meer informatie.

Bronvermelding

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23542507/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16563471/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22552031/

https://www.ntvg.nl/artikelen/nieuw-licht-op-vitamine-d#

https://www.orthokennis.nl/nutrienten/vitamine%20D